شرکت اصفهان کفریز در سال ۱۳۶۳ توسط مهندس علی ابدالی تاسیس شد و فعالیت خود را در صنعت آب کشور آغاز کرد؛ این شرکت بر اساس نیازی که در زمان جنگ و پس از آن در دوران بازسازی در کشور وجود داشت کار در تولید اتصالات موردنیاز در صنعت آب را آغاز کرد و از سال ۱۳۷۰ تولید فلنچ‌‌‌های فولادی صنعت نفت و گاز به فعالیت شرکت اضافه شد و در ادامه در سال ۱۳۸۵، این شرکت به تولید اتصالات موردنیاز در پروژه‌‌‌های انتقال آب از سدها به شهرها ورود کرد. همچنین به موازات اضافه شدن امکانات و ارتقای توانمندی علمی و فنی شرکت اصفهان کفریز، در صنعت نفت و گاز به صورت حرفه‌ای ورود کرد و با توجه به نیاز کشور، روی ساخت قطعات خاص مورد استفاده در این صنعت – که ساخت آنها نیازمند روش‌های فنی ویژه‌ای بود – متمرکز شد و به‌رغم اینکه ساخت این قطعات نیازمند تسلط بر روش‌های متال فورمینگ بود، اصفهان کفریز نهایتا موفق به تولید این قطعات شد. متن گفتوگو با سیامک ابدالی، عضو هیات‌مدیره شرکت اصفهان کفریز را در زیر بخوانید:
شما در تولید برخی قطعات صنعت ریلی نیز ورود داشته‌اید؛ این همکاری در چه سطح و با چه استراتژی پیگیری شد؟
پس از تولید موفق این قطعات و ارائه آنها در نمایشگاه‌‌‌های تخصصی، کیفیت ساخت این قطعات تولید شده و همچنین توانمندی مجموعه ما توانست نظر کارشناسان فنی صنعت ریلی را نیز جلب کند و پیشنهاد همکاری برای ساخت قطعات خاص صنعت ریلی به شرکت داده شد؛ بر همین اساس پس از نزدیک به ۲ سال کار پژوهشی و آزمایشی در این بخش، موفق به تولید یکی از قطعات استراتژیک این صنعت یعنی بانداژ چرخ قطار شدیم. این درحالی بود که تولید قطعات ریلی به دلیل اهمیت و حساسیت بالا در ایمنی مسافران، نیازمند اخذ استانداردهای بسیار بالایی بود.
گام موفق ما در تولید این قطعه، زمینه را برای ورود جدی‌‌‌تر به عرصه تولید قطعات در صنعت ریلی باز کرد و در سال ۱۳۹۸ با توجه به سابقه موفق شرکت از یکسو و تحریم‌هایی که در آن سال بر صنعت ریلی کشور تحمیل شد از سوی دیگر، ریاست وقت راه‌آهن از ما خواست که یکی از قطعات خاص این صنعت را که تا آن روز در کشور تولید نشده بود، بسازیم؛ این در شرایطی بود که به واسطه اوج‌گیری تحریم‌‌‌ها و افزایش فشارها بر صنایع کشور به خصوص صنعت ریلی، تقریبا ورود این قطعه به کشور که اتفاقا بسیار حساس، استراتژیک و موردنیاز این صنعت بود، دیگر امکان‌پذیر نبود و ضرورت ساخت این قطعه یعنی چرخ منوبلوک قطار یا چرخ یکپارچه در کشور به شدت احساس می‌‌‌شد.
ما تا پیش از آن روز گرچه قطعاتی را برای صنعت ریلی ساخته بودیم، ولی استانداردهای قطعه حساسی همچون چرخ منوبلوک یا همان چرخ یکپارچه با قطعات قبلی کاملا متفاوت بود و این استانداردها در سطح بسیار بالایی برای این قطعه تعریف شده بود؛ ما ۲ سال کار پژوهشی برای ساخت این قطعه صرف کردیم، ولی با توجه به اینکه به هیچ‌وجه هیچ کشوری در دنیا حاضر نبود تکنولوژی ساخت این قطعه را در اختیار ما قرار دهد، برای تولید این قطعه، بارها و بارها مجبور به سعی و خطا و مجبور شدیم به دفعات، کار را از ابتدا آغاز کنیم و نهایتا در آذر ۱۳۹۹ موفق به اخذ تاییدیه تولید چرخ منوبلوک شدیم که با حضور مهندس اسلامی، وزیر وقت راه و شهرسازی، از این قطعه رونمایی شد و خوشبختانه در این مدت نیز توانستیم اعتماد شرکت‌های فعال در حوزه ریلی کشور را برای استفاده از این قطعه جلب کنیم. چرخ منوبلوک قطار، آخرین تکنولوژی دنیاست که برای قطارهای باری و قطارهای مسافری با سرعت متوسط استفاده می‌شود و استاندارد قطعه تولیدی ما، علاوه بر انطباق با استانداردهای اروپا، استانداردهای روسیه را نیز داراست و این توانمندی در مجموعه ما وجود دارد که در صورت نیاز کشورهای دیگر برای چرخ منوبلوک، این قطعه را متناسب با استانداردهای مورد نظر آنها نیز تولید کنیم. همچنین این قطعه در قطارهای درون‌‌‌شهری و مترو نیز مورد استفاده است که خوشبختانه ما توانسته‌‌‌ایم در تولید این قطعه، تمامی استانداردها که سختگیرانه‌ترین آنها در قطارهای مترو است را رعایت و تاییدیه‌های کیفی، فنی و ایمنی را اخذ کنیم. بر همین اساس مذاکراتی را برای دراختیار قراردادن قطعات تولیدی خود در متروی شهر تهران و برخی کلان‌شهرهای دیگر آغاز و استانداردهای مدنظر آنها را نیز اعمال کردهایم و هم اکنون درحال نهایی کردن موضوعات فنی هستیم تا ان‌شاءالله به زودی شاهد به‌کارگیری این قطعات در متروهای شهری نیز باشیم. تولید چنین قطعاتی نیازمند به‌کارگیری دقیق المان‌‌‌ها و محاسبه کامل فاکتورهای متعدد در کنار یکدیگر است که توجه به مواد اولیه، کیفیت مواد، روش‌ها و فرآیندهای مختلف فنی و مهندسی و… جزئی از این فاکتورهاست که کوچک‌ترین ضعف و ایراد در هریک از این بخش‌‌‌ها، می‌تواند کیفیت نهایی قطعه تولید شده را با مشکل روبه‌رو کند. ولی خوشبختانه با تلاش همکاران ما و تخصص جوانان این مرز و بوم، امروز تولید این قطعه به‌صورت ۱۰۰ درصدی، بومی‌سازی شده است و حتی در تامین مواد اولیه نیز هیچ وابستگی به خارج از کشور وجود ندارد و فولاد مورد استفاده در ساخت این قطعه از فولادهای آلیاژی ساخت داخل است که توانسته تاییدیه استانداردهای سخت گیرانه موجود را اخذ کند.
قطعات تولیدی ما نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی که عمدتا نیز چینی هستند، طول عمر بیشتری دارند و همین امر باعث خواهد شد در سال‌های آینده اقبال بیشتری از سوی شرکت‌های داخلی برای استفاده از محصول تولیدی ما ایجاد شود.
سیاست‌‌‌های تجاری تا چه حد از تولید بومی به‌ویژه تولیدات مجموعه شما حمایت و پشتیبانی موثر و هدفمند می‌کند؟
متاسفانه واردات در کشور ما جایگاه خاصی دارد و سیاستگذاران ما در عمل به طور کامل از تولید داخل حمایت نمی‌‌‌کنند و همین سیاست‌‌‌ها باعث لطمه به تولیدکنندگان شده است؛ این درحالی است که مجموعه ما توانایی پاسخگویی کامل به تمام نیازهای کشور در این بخش را دارد ولی تحقق این موضوع نیازمند اراده دولت و سیاستگذاران نیز هست؛ در تمام دنیا تعرفه‌گذاری برای حمایت از تولید داخلی، یکی از ابزارهای سیاستگذاران است تا فضا را برای فعالان داخلی در هربخش تسهیل کنند ولی امروز با وجود فعالیت مجموعه ما به عنوان تولیدکننده داخلی این قطعات ریلی حساس در کشور، تعرفه واردات برای این قطعه، صفر در نظر گرفته شده است و این یعنی ما باید بتوانیم به عنوان یک تولیدکننده که در مقیاس ایران فعالیت می‌کنیم با تولیدکننده چینی که در مقیاس جهانی تولید می‌کند و از انواع حمایت‌ها نیز برخوردار است، رقابت کنیم. این کار بسیار دشوار است و تحقق این موضوع نیازمند اراده سیاستگذاران کشور است تا بتوانیم با ادامه فعالیت در این حوزه، هم کمک حال کشور و این صنعت در تامین نیازهای اساسی آن باشیم و هم از خروج ارز از کشور جلوگیری و اشتغال بیشتری نیز ایجاد کنیم. در صورت حمایت از ما به عنوان تولیدکننده این قطعه در کشور، می‌توان از خروج ۲۰ تا ۳۰ میلیون دلار در سال جلوگیری و اشتغالی در حدود ۴۰۰ نفر در کشور ایجاد کرد. البته ما با ارگان‌‌‌های مختلف و مراجع تصمیم‌ساز مذاکراتی کردهایم تا تعرفه واردات این محصول اصلاح شود ولی باید منتظر بمانیم تا ببینیم در نهایت چه تصمیمی از سوی مسوولان امر اتخاذ می‌شود.
در بحث صادرات چطور؟
قطعه‌‌‌ای که تولید شده با کیفیتی بسیار بالا ارائه می‌شود و امروزه امکان صادرات آن نیز وجود دارد؛ این کیفیت به قدری بالاست که ما توانستیم این قطعه را به روسیه که جزو کشورهای مدعی در این صنعت است و استانداردهای جداگانه‌‌‌ای در این بخش دارد، صادر کنیم. البته ما به دنبال توسعه بازارهای صادراتی خود در دیگر کشورها نیز هستیم ولی مشکل عمده ما در حوزه صادرات این محصول نه کیفیت محصول تولیدی ماست و نه نیاز کشورهای دیگر به این قطعه؛ بلکه مشکل اصلی بازگرداندن ارز صادراتی حاصل از فروش این قطعه از کشورهای دیگر است که کار را برای ما به شدت سخت کرده است. ما باید ارز حاصل از صادرات را با قیمتی که دولت تعیین کرده و ۲۰تا ۳۰درصد کمتر از نرخ ارز در بازار آزاد است ارائه کنیم تا رفع تعهد ارزی شود؛ همین موضوع باعث کاهش جاذبه صادرات در کشور شده و از نگاه ما، افت صادرات را به دنبال داشته است و ما معتقدیم سیاستگذاران، باید با توجه به وضعیت کشور، تجدید نظری در این حوزه داشته باشند تا از دلسردی صادرکنندگان کشور جلوگیری کرده و فضا را به نفع تولید و صادرات تغییر دهد.
درباره برنامههای توسعه‌‌‌ای شرکت هم توضیح دهید.
ما در صنعت ریلی از یکسو به دنبال صادرات گسترده به دیگر کشورها و از سوی دیگر به دنبال پاسخگویی به تمام نیازهای کشور در این حوزه هستیم؛ در کنار این موارد تولید قطعات موسوم به «ویل ست» یا همان چرخ و محور را نیز در برنامه خود داریم و امروز تولید انواع چرخ و محورها را در دستور کار خود داریم و امیدواریم در این نمایشگاه بتوانیم تعاملات خود را با شبکه همکاران و مشتریان گسترده‌تر کنیم و خوشبختانه به زودی تفاهم نامه‌‌‌ای میان مجموعه ما و واگن پارس مپنا به منظور تامین چرخ‌های واگن‌های باری منعقد خواهد شد و امیدواریم بتوانیم در بازارهای جهانی نیز به جایگاهی در شأن توان مهندسان ایرانی دست پیدا کنیم.
با توجه به سهم بسیار پایین ۸ تا ۱۰ درصدی حمل‌ونقل ریلی از کل سیستم حمل‌ونقل کشور، این صنعت ظرفیت‌های رشد بسیار بالایی دارد. از سوی دیگر، میزان مصرف انرژی در حوزه حمل‌ونقل ریلی تقریبا یک‌پنجم حمل‌ونقل جاده است که این امر ضرورت توجه به این حوزه را دوچندان می‌کند. از این رو، چشم‌انداز وسیع و مثبتی می‌توان در حوزه حمل‌ونقل ریلی متصور بود. شرکت اصفهان کفریز به عنوان یک شرکت پیشرو در تولید قطعات به‌ویژه چرخ در این حوزه برنامههای کوتاه‌مدت و بلندمدت بسیاری را در دستور کار خود دارد. یکی از این برنامه‌ها تکمیل زنجیره ارزش تولید چرخ است که به زودی با راه‌اندازی واحد ذوب و ریخته‌گری کامل خواهد شد. علاوه بر آن، استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه جهت تامین مالی و اجرای طرح‌های توسعه جزو برنامههای جدی شرکت است. در این خصوص با موسسات تامین مالی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سازمان بورس در حال رایزنی و گفتوگو هستیم تا مقدمات ورود شرکت اصفهان کفریز به بورس فراهم شود.
یکی از برنامههای مهم شرکت اصفهان کفریز گسترش فعالیت‌‌‌ها و سرمایه‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل ریلی است. از این رو، با تاسیس هلدینگ گریفین و جهت‌‌‌دهی آن به سمت فعالیت به عنوان یک نهاد مالی به منظور سرمایه‌گذاری در صنعت حمل‌ونقل ریلی قدم در این راه نهادیم و امیدواریم فعالیت‌هایمان را در حوزه‌‌‌های تولید قطعات موردنیاز صنعت حمل‌ونقل ریلی، تحقیق و توسعه، سرمایه‌گذاری در طول زنجیره ارزش و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌های نوپا و… توسعه دهیم.
منبع: دنیای اقتصاد